روند مطالعات مکان‌یابی چاه
23 خرداد 1403 1403-05-01 13:14روند مطالعات مکان‌یابی چاه
مطالعات ژئوفیزیک برای تعیین محل حفر چاه آب در دو مرحله انجام می‌شود:
مرحله اول: عملیات میدانی
در این مرحله، تیمی متشکل از کارشناسان ژئوفیزیک و زمین‌شناسی به محل مورد نظر اعزام می‌شوند تا با استفاده از دستگاه ژئوالکتریک (مقاومت‌سنج الکتریکی) به کاوش در اعماق زمین بپردازند.
این مرحله شامل مراحل زیر است:
- تزریق جریان الکتریکی: دستگاه ژئوالکتریک، جریانی الکتریکی را به داخل زمین تزریق می‌کند.
- اندازه‌گیری ولتاژ: گیرنده‌های دستگاه، اختلاف پتانسیل ایجاد شده بین نقاط مختلف زمین را اندازه‌گیری می‌کنند.
- قرار دادن الکترودها: الکترودهایی در زمین فرو برده می‌شوند تا جریان الکتریکی را هدایت و اختلاف پتانسیل را اندازه‌گیری کنند.
- تغییر فاصله الکترودها: با افزایش فاصله بین الکترودها، عمق کاوش نیز بیشتر می‌شود و می‌توان لایه‌های عمیق‌تر زمین را بررسی کرد.
مرحله دوم: مطالعات دفتری
اطلاعات جمع‌آوری شده در مرحله میدانی، به کامپیوتر منتقل شده و مورد تجزیه و تحلیل دقیق قرار می‌گیرند. در این مرحله:
- اطلاعات خام پردازش و تفسیر می‌شوند.
- نقشه‌ها و پروفیل‌های ژئوالکتریکی از ساختار زیرزمینی تهیه می‌شوند.
- گزارشی جامع شامل نتیجه‌گیری‌ها و پیشنهادات ارائه می‌شود.
تصاویر زیر، نمونه‌هایی از نقشه‌هایی که در گزارش‌های ژئوفیزیکی شرکت ما به کارفرمایان ارائه می‌دهد را به نشان می‌دهد. این نقشه‌ها، دریچه‌ای به سوی دنیای زیرزمینی را می‌گشایند و اطلاعات ارزشمندی را درباره ساختار زمین، نوع سنگ‌ها، وجود سفره‌های آب زیرزمینی و عمق آنها ارائه می‌دهند. مهم‌ترین و قابل فهم‌ترین نقشه برای کارفرمایان، نقشه مقطع زمین‌شناسی است. این نقشه به طور تقریبی، وضعیت سنگ بستر منطقه و ضخامت لایه‌های آب‌دار را نشان می‌دهد. با بررسی این نقشه، کارفرما می‌تواند:
- مکان مناسب برای حفر چاه آب را به طور تقریبی مشخص کند.
- از نوع و جنس سنگ‌های موجود در اعماق زمین آگاه شود.
- عمق تقریبی سفره‌های آب زیرزمینی را تخمین بزند.
ارائه نقشه‌ها و مطالعات علمی در گزارش‌های ژئوفیزیکی، به دو دلیل مهم انجام می‌شود:
- ارائه مستندات روش انجام مطالعات: این نقشه‌ها نشان می‌دهند که از چه روشی برای بررسی ساختار زمین استفاده شده است و صحت و اعتبار کار را تایید می‌کنند.
- ارائه دلیل و مدرک برای تفسیر داده‌ها: تفسیر داده‌های ژئوفیزیکی، نیاز به دانش و تخصص دارد. ارائه نقشه‌ها و نمودارها، به عنوان مدرکی برای تفسیر انجام شده عمل می‌کند و به کارفرما اطمینان می‌دهد که محل حفر چاه بر اساس اصول علمی و با دقت بالا تعیین شده است.
مطالعات ژئوفیزیکی و ارائه نقشه‌های دقیق، نقشی کلیدی در حفر چاه آب ایفا می‌کند. شرکت ما با بهره‌مندی از متخصصان مجرب و تجهیزات پیشرفته، آماده ارائه خدمات ژئوفیزیکی به شما و یاری رساندن در یافتن بهترین نقطه برای حفر چاه آب است.
جمع‌آوری داده‌های با کیفیت بالا و با تراکم مناسب، مبنای قابل اعتمادی برای تفسیر دقیق و تحلیل درست وضعیت منابع آب‌های زیرزمینی را فراهم می‌کند. اما سوالی که پیش می‌آید این است که چند نقطه بررسی نیاز است که مطالعات با دقت کافی انجام شود. در جواب این سوال باید گفت که نیاز است در صورت امکان حداقل 8 نقطه سونداژ برای بررسی زمین‌های تا 2 هکتار در نظر گرفته شود و برای زمین‌های با مساحت بیشتر نیاز به نقاط بیشتری است که منطقه را به خوبی پوشش دهد.
در این شرایط، 2 نقطه سونداژ در کنار چاه در نظر می‌گیریم و 6 نقطه در اطراف چاه تا همزمان شرایط چاه موجود و زمین اطراف چاه مورد بررسی قرار گیرد. در نظر داریم که اولویت پیشنهاد برای حفاری، کف‌شکنی باشد چرا که هزینه کمتری نسبت به جابجایی دارد. اما در صورتی که تفسیر ژئوفیزیکی نشان دهد که از نظر پتانسیل آب‌دهی، جابجا کردن چاه منطقی‌تر است، پیشنهاد به حفر چاه جدید داده خواهد شد.
