فرونشست زمین عامل اصلی بروز دفرمگی و لهیدگی و یا باکلینگ میله‌ی چاه است. فرونشست ممکن است در کل دشت اتفاق بیفتد که ناشی از برداشت‌های زیاد از آبخوان است. وقتی سفره‌های آب زیرزمینی افت داشته باشند، سقف محل خالی آن‌ها که مرطوب و نمدار است، لایه لایه می‌ریزد. این پدیده به صورت مقطعی و یا سرتاسری در یک دشت رخ می‌دهد. آخرین لایه فرو ریخته شده، لایه‌ی بالایی و سطح زمین است که دچار فرونشست می‌شود. به همراه این فرونشست، دیواره‌ی چاه نیز به پایین کشیده می‌شود. قسمت پایین لوله جدار چاه که در سفره است و نشستی ندارد ثابت است و قسمت بالایی آن همراه با زمین به پایین کشیده می‌شود و پدیده‌ی باکلینگ یا لهیدگی روی می‌دهد. تصاویری از فرونشست دشت و نشست‌های مقطعی رو می‌بینید.

برای چاه‌های تازه‌تاسیس نیز گاهی پدیده‌ی لهیدگی مشاهده می‌شود. چاه ممکن است در تله‌ی فرونشست زمین قرار گیرد و همراه با دشتی که توسط دیگر چاه‌ها آماده‌ی فرونشست است، آسیب ببیند.
برخی اوقات چاه به تنهایی و فارغ از دشت، دچار اسیب می‌شود. معمولا این نوع آسیب به چاه در اثر ماسه‌دهی بوجود می‌آید.
ماسه‌دهی در اثر فیلتر گراولی ناقص رخ می‌نماید. اول از همه باید چاه به درستی طراحی شده باشد. طراحی مناسب به این معنی است که اول همه گمانه‌هایی که از حفاری داریم، دقیق باشد. حفاری مستقیم متاسفانه گمانه‌های کم دقتی به ما می‌دهد. چون سرعت گل حفاری به هنگام خروج نمونه کم است، گمانه‌های عمق حفاری شده با دیگر اعماق مخلوط می‌شود و گمانه‌ی دقیقی به دست نمی‌دهد. کاش حفاری غیر مستقیم در کشور احیا شود. این نوع حفاری مهمترین مزیتی که دارد، این است که نمونه‌های گمانه‌ای که می‌دهد، از دقت خیلی خوبی برخوردار است. با دانستن جنس لایه‌های سازند، می‌توان در خصوص تنظیم محل لوله‌های مشبک و غیر مشبک تصمیم‌گیری درست‌تری اتخاذ نمود.
بخشی از طراحی چاه، تنظیم جنس، سایز (مش بندی) و ضخامت فیلتر گراولی است. فرض کنیم این بخش به خوبی انجام شود.
دوم بایستی آنچه طراحی شده است، به خوبی اجرا شود. متاسفانه ابزار مناسبی برای تنظیم چیدمان گراول‌پک در پشت لوله گراول نداریم. وقتی گراول پل می‌بندد، چون گمانه‌ی دقیقی از بخش‌های ریزدانه‌ی سازند نداریم که آن محل‌ها را لوله کور تعبیه کنیم، لذا ممکن است محلی که پل بسته است مقارن با محل ریزدانه‌ی سازند باشد. بهره‌برداری از چاه سبب نفوذ ریزدانه‌ها به درون چاه از محل بدون فیلتر گراول می‌شود. پس از چند ماه و یا چند سال، محل ماسه‌های خارج شده از چاه، تبدیل به حفره‌ای در پشت چاه می‌شود که ممکن است سبب ریزش و فرونشست سازند و به تبع آن، سبب لهیدگی و دفرمه شدن میله‌ی چاه گردد.
با رشد علم باید شاهد کاهش مشکلاتی از این دست باشیم. مهمترین‌ گام‌ها باید در بخش بهره‌بردای درست و کاهش هدررفت آب صورت پذیرد که یک کار زیربنایی، دانش بنیانی و فرهنگی را می‌طلبد. کشاورز و صنعتگر باید قدر آب را بیشتر بداند و در راستای بهینه‌سازی الگوی مصرف بکوشد. در این بخش از دست بنده کار خاصی بر نمی‌آید. طبق آمار حدود 7 درصد آب مصرفی مربوط به شرب و 93 درصد در بخش صنعت و کشاورزی است.
ولی به هر حال باید این فیلتر به هنگام تاسیس چاه تصحیح شود. رشد علم در این بخش و استفاده از دستگاه‌های ایرشوک و یا هیدروپالس می‌تواند به کمک ما بشتابند. بعد از حفاری چاه پیشنهاد می‌شود با انجام عملیات ایرشوک و توسعه‌ی بیشتر چاه، پل‌های بسته شده توسط گراول فرو ریخته شود و در جا‌هایی که گراول‌ها به خوبی روی یکدیگر فشرده نشده‌اند، با این فرایند، فشرده‌سازی شوند. وقتی فیلتر گراول چیدمان خوب و کاملی در سرتاسر لوله جدار چاه داشته باشد، ماسه‌دهی کمتر، حفره‌های کمتر، فرونشست‌های مقطعی کمتر و آسیب‌های کمتری به چاه را شاهد هستیم.
بخش عمده‌ای از چاه‌هایی که پنجاه سال پیش در ایران حفر شدند، هنوز در حال بهره‌برداری هستند. برخی از آن‌ها فقط یک‌بار پمپ‌شان باز و سرویس شده است. دلیل اصلی آن، طراحی درست چاه و فیلترها، حفاری درست چاه و اجرای دقیق فیلتراسیون چاه بوده است.
عامل دیگر بریدگی‌های چاه که ناشی از نیروهای برشی زمین است، در اثر جابجایی عرضی لایه‌های زمین روی می‌دهد. نتیجه عملیات مخرب فوق، آسیب به لوله جدار و دفرمگی آن است. در ادامه تصویر جدار آسیب دیده به همراه جدار تعمیر شده مشاهده می‌گردد.
در دفرمگی جدار ناشی از فرونشست زمین، عوامل پیشگیرانه باید به نحوی طراحی و پیاده سازی شوند که اثرات ناشی از فرونشست زمین به حداقل مقدار ممکن برسند.
ریزدانه بودن زمین و ماسه دهی چاه یکی از مهمترین عوامل دفرمگی در دشت هشتگرد و قزوین می‌باشد. طراحی درست و مناسب چاه، استفاده از روش حفاری غیر مستقیم بجای مستقیم، استفاده از مقطع فشرده تلسکوپی در لوله جدار برای دمپ کردن نیروهای فشاری ناشی از فرونشست زمین، طراحی ضخامت و دانه بندی گراول و اجرای صحیح آن و … می‌تواند منجر به کاهش اثرات فرونشست زمین گردد.
به هر دلیل و با رعایت تمامی مسایل، ممکن است چاه دچار تخریب لوله جدار گردد، در این صورت، می‌توان با بکارگیری روش‌های جدید ترمیم لوله جدار، بدون کاهش قطر چاه، جدار آسیب دیده را ترمیم نمود.
کارشناسان ما در شرکت آماده ارائه خدمات تخصصی در این خصوص می‌باشند.